για να απαλλαχτείτε από το βασανιστήριο της πλαστικής σακούλας
Με την αρχή του έτους ήρθε και μας βρήκε ένα νέο κόστος που άφησε πολλούς άναυδους. Πρέπει να πληρώνουμε τις σακούλες στο σουπερ μαρκετ, 4 λεπτά τη μία. Μήπως όμως είναι καιρός να σκεφτούμε λίγο περισσότερο, τι καταναλώνουμε και πόσο; Μήπως υπάρχει λύση όχι απλά για να γλιτώσουμε το κόστος της πλαστικής σακούλας αλλά να απαλλαχτούμε τελείως; Σε αυτή την ανάρτηση η συνταγή δεν είναι βρώσιμη, περιέχει πρακτικές λύσεις για το πως μπορούμε να κινηθούμε προς μια Κουζίνα Μηδενικών Απορριμάτων, και πώς μπορείτε να κάνετε και εσείς την ζωή σας λίγο πιο εύκολη, χωρίς πλαστικά με το Zero Waste Movement.
Κατευθείαν στο Zero Waste Movement.
Ομολογώ γέλασα όταν άκουσα και διάβασα στο διαδίκτυο τα πρώτα παράπονα για το κόστος των 4 λεπτών της πλαστικής σακούλας. Όχι γιατί το ποσό είναι ευτελές, αλλά για το πόσα άλλα είδη πλαστικού και αντικειμένων μίας χρήσης έχουμε στην καθημερινότητα μας τα οποία επίσης κοστίζουν, τόσο στην τσέπη μας όσο και στο περιβάλλον.
Όταν παίρνεις καφέ στο χέρι, αυτόματα δημιουργείς ένα μικρό κυπελάκι από χαρτί και ένα πλαστικό καπάκι που δεν πρόκειται ποτέ να ανακυκλωθεί. Oτιδήποτε έχει υπολλείματα είναι ακατάλληλο προς περαιτέρω επεξεργασία και καταλήγει στη χωματερή. Αν είσαι τυχερός και δεν το βρεις στην παραλία που κάνεις μπάνιο το καλοκαίρι. Μπορεί να έχεις και ένα καλαμάκι αν πίνεις τον καφέ σου παγωμένο. Ε, αυτό δεν ανακυκλώνεται καθόλου.
Για όσους ταλανίζονται με το αν ο έμπορος τσεπώνει τα 4 λεπτά της πλαστικής σακούλας, μπορώ να σας καθησυχάσω πως δεν συμβαίνει κάτι τέτοιο. Αυτό το ποσό αποδίδεται στον Ελληνικό Οργανισμό Ανακύκλωσης (ΕΟΑΝ), ο οποίος μεριμνά για τον σχεδιασμό και την πολιτική εναλλακτικής διαχείρισης συσκευασιών και άλλων προιόντων. Το 15% κάθε προιόντος που καταναλώνεις είναι η συσκευασία του. Αν είναι πλαστική, ίσως και να ανακυκλώνεται. Το ίδιο και αν είναι χάρτινη. Το αφρολέξ, η πλαστική μεμβράνη από τα τρόφιμα, τα πακέτα που είναι συσκευασμένα φρέσκα ψάρια ή κρέας δεν ανακυκλώνονται. Στην ίδια μοίρα είναι και το αλουμινένιο κουτάκι του αναψυκτικού σου ή ο λευκοσίδηρος από το ντοματάκι το οποιο μαγείρεψες αλλά δεν ξέπλυνες ποτέ πριν το πετάξεις (ακόμα και αν το πέταξες στην ανακύκλωση).
Τα πλαστικά και τα χάρτινα σακουλάκια που παίρνεις την τυρόπιτα από το φούρνο ή την πίτσα που παρήγγειλες για να δεις ταινία, ούτε αυτά θα βρούνε ποτέ τον δρόμο τους στην ανακύκλωση. Και όλοι θα ήθελαν παρα πολύ να βρούνε μια λύση γιατί και ο παραγωγός την πληρώνει, και ο έμπορος και εσύ. Και ακόμα χειρότερα, το περιβάλλον γιατί εμείς θα φύγουμε αλλά όλα τα πλαστικά και λοιπά σκουπίδια μας θα παραμείνουν, ες αεί…
Τα σκουπίδια και η ανακύκλωση
Το πρόβλημα των απορριμάτων δεν είναι καινούργιο. Τα τελευταία έγγυρα στατιστικά στοιχεία που κατάφερα να βρω είναι από το 2014. Στην Αθήνα, η μέση παραγωγή σκουπιδιών ανά κάτοικο κάθε χρόνο ήταν 641kg το 2009 και έπεσε στα 437kg το 2013. Πρόκειται για μία μείωση 32% και δεν είναι δύσκολο να μαντέψετε γιατί. Η κρίση μας πίεσε να καταναλώνουμε λιγότερο. Και αυτά τα δεδομένα, μπαγιάτικα κατα μία 3ετία, δεν συμπεριλαμβάνουν τα ανακυκλώσιμα απορρίματα.
Πηγή: εφημερίδα Καθημερινή
Η ανακύκλωση έρχεται σαν απάντηση στην ορθή διαχείρηση απορριμάτων και μας απασχολεί πολλά χρόνια χωρίς όμως να έχουν προκύψει ουσιαστικά αποτελέσματα. Η έλλειψη σωστής ενημέρωσης για το πώς ανακυκλώνουμε σωστά και τί μπορούμε πράγματι να ανακυκλώσουμε είναι αδύνατο σημείο.
Πολλοί λένε πως είναι ευθύνη των εταιρειών που παράγουν τα προιόντα να επωμίζονται και το κόστος απορρύπανσης, να συνεισφέρουν με κάποιο τρόπο στην διαδικασία της ανακύκλωσης ή καταστροφής τους. Ίσως λίγο πιο ρεαλιστικό είναι να είχαν πραγματικά ευθύνη στις συσκευασίες που χρησιμοποιούν, να παρέχουν τα προϊόντα τους σε ανακυκλώσιμα υλικά, χωρίς υπερβολές στη συσκευασία. Το ζήτημα όμως δεν είναι απλά να μοιράσουμε τις ευθύνες μας, σε όλους αντιστοιχούν ίσα μερίδια ευθύνης. Ίσως ακόμα περισσότερο σε εμάς τους καταναλωτές, που μας γυάλισε λίγο η συσκευασία και το κάτι παραπάνω που αγοράσαμε χωρίς απαραίτητα να χρειαζόμαστε.
Η ανακύκλωση είναι μια πολύ παλιά ιστορία. Ανακύκλωση έκανε η γιαγιά σου που ίσως την θυμάσαι κάποια στιγμή να μαντάρει κάλτες ή την μητέρα σου να ράβει κάποιο κουμπάκι, το πουλόβερ που σου είχε πλέξει η θεία, το μπουφάν που φόρεσες από τον μεγαλύτερο ξάδερφο/ξαδέρφη/αδελφό/γειτόνισσα. Ανακύκλωση είναι και το βιβλίο ή η ταινία που δανείστηκες από κάποιο φίλο (και ελπίζω να του το επέστρεψες). Ανακύκλωση είναι ακόμα και το ότι δανείστηκες το αυτοκίνητο ή το μηχανάκι από τους γονείς σου ή από ένα φίλο.
Σήμερα η ανακύκλωση έχει και μπλε κάδο, και αν είμαστε τυχεροί διαφορετικούς κάδους για το γυαλί, το χαρτί, το αλουμίνιο. Για τους περισσότερους είναι συνυφασμένη με τον γλάρο της παιδικής μας ηλικίας: Όχι σκουπίδια, όχι πλαστικά σε θάλασσες και ακτές. Το οποίο με φέρνει πίσω στην πλαστική σακούλα.
Το βασανιστήριο της πλαστικής σακούλας & το Zero Waste Movement στην κουζίνα
Συμμερίζομαι παρα πολύ την αγωνία σας για το πως θα πατε για χόρτα χωρίς πλαστική σακούλα. Η λύση είναι τόσο απλή που μπορεί να σας την πει και η γιαγιά σας: Παρτε ένα δίχτυ, πάρτε 2-3 πανινες τσαντες, ακόμα καλύτερα ένα σακίδιο πλάτης (ανατομικό, για να μην κοψομεσιαστείτε κιόλας). Αν πηγαίνετε με αυτόκίνητο προμηθευτείτε ένα ανθεκτικό χαρτοκιβώτιο και κρατήστε το στο αυτοκίνητο. Βοηθάει να τακτοποιήσετε τα πραγματα μετά πιο γρήγορα. Και το βασανιστήριο παραμένει, πού θα πετάξετε τα σκουπίδια;
Εδώ γίνονται όντως σοβαρά τα πράγματα, γιατί μάλλον κάποια στιγμή θα αναγκαστείς να αγοράσεις πλαστική σακούλα. Εκτός βέβαια και αν αρχίσεις να μειώνεις δραστικά τα σκουπίδια σου. Πώς; καταναλώνεις λιγότερο. Αυτή ακριβώς είναι η φιλοσοφία του Zero Waste Movement. Δεν καταναλώνω άσκοπα άρα δεν παράγω σκουπίδια.
Δεν πρόκειται για κάποια τρομερή σοφία, ούτε κάτι που είναι δύσκολο να γίνει. Σου δίνουν φυλλάδιο στο δρόμο; Μην το πάρεις, και ας είναι χαρτί είναι ένα είδος χαρτιού που σπάνια ανακυκλώνεται. Σου δίνει ο καταστηματάρχης παιχνιδάκι τύπου ‘καρφίτσα αεροπλανάκι’ για να σε κάνει χαρούμενο; Σκέψου αν το χρειάζεσαι. Αν δεν το χρειάζεσαι, μην το πάρεις. Και έτσι βηματάκι, βηματάκι θα συνειδητοποιήσεις πόσο λιγότερα πράγματα έχεις όντως ανάγκη.
Πάμε τώρα στα ντουλάπια της κουζίνας σου. Πόσες κατσαρόλες και τηγάνια έχεις; Αν έχεις δύο-τρία απο το καθένα σε διαφορετικά μεγέθη το καθένα μάλλον πρέπει να αναθεωρήσεις. Σκέψου ποια πραγματικά χρησιμοποιείς και δώρισε τα υπόλοιπα. Επίσης δώσε το σετ για φοντού, την βαφλιέρα που χρησιμοποίησες μόνο μια φορά και το μίνι συντριβάνι σοκολάτας που πήρες για τα γενέθλια του παιδιού σου όταν αυτό ήταν πιτσιρίκι. Ειδικά εαν τώρα είναι στο λύκειο.
Ας πάμε και στα συρτάρια τώρα. Εδώ συνήθως μας δέρνει η μάστιγα της κουτάλας. Εάν σε κάθε συρτάρι υπάρχει και από μία, διάλεξε την αγαπημένη σου και δώσε τις άλλες. Εκτός και αν είσαι σαρανταποδαρούσα που μαγειρεύει για λόχο ανακατεύοντας ταυτόχρονα 10 κατσαρόλες είναι καλύτερα να τα ξεφορτωθείς. Την ίδια λογική μπορούμε να ακολουθήσουμε και για πολλά άλλα πράγματα.
Η Bea Johnson, στο βιβλίο της Zero Waste Home ανέπτυξε την λογική του Refuse, Reduce, Reuse, Recycle, Rot. Ελληνιστί: Αρνούμαι (ότι είναι περιττό), Μειώνω (ότι δεν χρειάζομαι πραγματικά), Επαναχρησιμοποιώ (δικά μου αντικείμενα ή άλλων από δεύτερο χέρι), Ανακυκλώνω (στους γνωστούς κάδους), Πετάω (στα σκουπίδια ή σε κομποστοποιητή). Η Bea έχει χρησιμοποιήσει αυτή την λογική σε όλους τους τομείς του σπιτιού της. Απο τα προσωπικά της αντικείμενα, τα καλλυντικά και τα ρούχα της, την κουζίνα της και τους άλλους κοινόχρηστους χώρους του σπιτιού της. Το αποτέλεσμα; Ενα λειτουργικό, μινιμαλιστικό και χαρούμενο σπίτι. Υπάρχουν πραγματικά πολλές εφικτές αλλαγές που μπορούμε να εφαρμόσουμε χωρίς πολύ κόπο και χωρίς ουσιαστικά να στερούμαστε τίποτα. Μπορείτε να ακούσετε την ομιλία της Bea Johnson εδώ και παρακάτω σας έχω σύνδεσμο για να δείτε το βιβλίο της στο Amazon.
Μπορούμε να έχουμε μια πιο οικολογική προσέγγιση στην κουζίνα μας;
Φυσικά και μπορούμε, αρκεί να αλλάξουμε λίγο τον τρόπο που καταναλώνουμε. Παμε τώρα να δούμε και απλές πρακτικές λύσεις για να κάνουμε τη ζωή μας πιο εύκολη. Ναι και για να αντικαταστήσουμε τις πλαστικές σακούλες.
10 πρακτικές λύσεις προς μια Κουζίνα Μηδενικών Απορριμάτων
- Κάνω πλάνο για το μαγείρεμα της εβδομάδας. Σκεφτομαι έξυπνες, γρήγορες συνταγές με λίγα υλικά που μπορώ να χρησιμοποιήσω και σε δεύτερη συνταγή. Π.χ. όταν ψήσεις ένα κοτόπουλο, κάνε σαντουιτς, κάνε και σαλάτα.
- Κάνω λίστα για τα ψώνια – δεν ψωνίζω πραγματα που δεν χρειάζομαι.
- Κουβαλάω πάντα πάνινη σακούλα, σακίδιο ώμου ή έχω ένα χαρτόκουτο στο αμαξι.
- Δεν παίρνω ξανά το ίδιο αντικείμενο (εκτός και αν είσαι συλλέκτης ξύλινης κουτάλας)
- Αγοράζω χύμα – τα φρούτα, τα λαχανικά και όπου γίνεται τα όσπρια.
- Προμηθεύομαι υλικά που ανακυκλώνονται ή αποσυντίθενται εύκολα και γρήγορα: πανί, χαρτί, γυαλί, ξύλο – αποφεύγω το πλαστικο!)
- Δανείζομαι αντί να αγοράζω – μην πάρεις άλλο ένα γκατζετ για την κουζίνα, ζήτησε της μαμάς σου ή της φίλης σου, θα περάσετε και ωραία αν φτιάξετε κάτι μαζί όταν στο φέρει.
- Αγοράζω πράγματα από δεύτερο χέρι. Αυτό που για εσένα είναι ‘σκουπίδι’, για κάποιον άλλο μπορεί να είναι θησαυρός. Δώστου μια δεύτερη ευκαιρία.
- Παρατείνω τη ζωή των πραγμάτων που έχω. Μπορώ να επιδιορθώσω κάτι αντί να το πετάξω; Μήπως μπορώ να το χρησιμοποιήσω σε κάτι άλλο; Πχ χρησιμοποίησε γυάλινες συσκευασίες για τις δικές σου μαρμελάδες.
- Κομποστοποίηση – πετάω τα οργανικά απορρίματα σε ειδικό κάδο στον κήπο ή το μπαλκόνι για να γίνουν λίπασμα.
Σίγουρα να εφαρμόσουμε όλα τα παραπάνω μονοκοπανιά δεν είναι εύκολο. Αν αλλάξουμε όμως λίγο τον τρόπο σκέψης μας θα έχουμε κάνει τα πράγματα λίγο καλύτερα. Ακόμα και αν παρεις 2 και όχι 5 σακούλες έχεις κάνει μια μικρή διαφορά. Για περισσότερες πληροφορίες, διαβάστε το βιβλίο της Bea Johnson Zero Waste Home
Εσείς έχετε υιοθετήσει άλλες πρακτικές που σας βοηθούν να ανακυκλώσετε και να επαναχρησιμοποιήσετε καθημερινά αντικείμενα; Θα χαρώ πολύ να ακούσω τι θα αλλάξετε ή έχετε ήδη αλλάξει για να μειώσετε τα απορρίματα σας.
Από την Αθήνα με αγάπη,
Ευγενία
ΥΓ Αυτή η ανάρτηση περιέχει affiliate links. Προτείνω μόνο προϊόντα τα οποία χρησιμοποιώ και γνωρίζω την καλή ποιότητά τους.
by 